9 MIESIĘCY

37-40 tydzień ciąży

Nowonarodzone dzieci w 40 tygodniu ciąży ważą około 3kg i 400g- są wielkości małej dyni.

W 37 tygodniu termin porodu jest już bardzo blisko. Wystarczą tylko dwa kolejne tygodnie, aby maleństwo miało prawidłowo rozwinięty mózg i płuca. Od 39 tygodnia można planowo przeprowadzać cesarskie cięcie. Możliwe, że skurcze Braxtona Hicksa będą częściej się pojawiać i trwać dłużej niż dotychczas. Możesz też zauważyć większe upławy. Jeżeli zauważysz śluz z niewielką ilością krwi, od porodu dzieli Cię najprawdopodobniej zaledwie kilka dni. Jeżeli jeszcze tego nie zrobiłaś, poproś o wyniki badania na paciorkowca z grupy B, żeby lekarz mógł wprowadzić terapię antybiotykową, gdyby wyniki okazały się pozytywne. W 38 tygodniu Twoje dziecko ma wszystkie organy w pełni gotowe do życia poza macicą. Zastanawiasz się jakiego koloru będą oczy Twojego dziecka? Nie jest to takie oczywiste. Jeżeli urodzi się z brązowymi tęczówkami, najprawdopodobniej takie już pozostaną. Jednak jasne barwy, jak szary, bądź błękitny, mogą nabrać dodatkowego pigmentu i zmienić się w brązowe lub zielone, zanim maleństwo ukończy 9 miesięcy. Wchodząc w 39 tydzień, rozpoczynasz okres, w którym ciąża jest określana jako donoszona (full term), a dzieciątko w pełni gotowe, aby przyjść na świat. Nowonarodzone dzieci w 40 tygodniu ciąży ważą około 3kg i 400g- są wielkości małej dyni. Ich kości czaszki nie zrastają się przed porodem- dzięki temu główka jest bardziej elastyczna i może się “ścisnąć” by łatwiej przejść przez kanał rodny. W ostatnich tygodniach ciąży może Ci dokuczać opuchlizna stóp i kostek. Jednak jeżeli jest ona nagła, intensywna lub dotyczy też innych partii ciała, skontaktuj się ze swoim lekarzem. Innymi niepokojącymi symptomami, o których należy natychmiast poinformować lekarza, są: intensywne bóle głowy, zmiany w widzeniu (podwójny lub rozmazany obraz, plamy, przebłyski, zmiana w ostrości widzenia), bóle górnych partii brzucha, nudności. Powyższe symptomy mogą świadczyć o poważnej przypadłości jaką jest stan przedrzucawkowy (pre-eclampsia).

Znaki zwiastujące poród

Nie ma sprawdzonego sposobu, żeby przewidzieć, kiedy poród się rozpocznie. Twoje ciało zaczyna przygotowywać się do niego na miesiąc przed porodem. Możesz być zupełnie nieświadoma oznak, które zwiastują nadchodzące rozwiązanie, albo zauważać nowe symptomy. Oto niektóre z nich:

– na kilka tygodni przed porodem, pozycja dziecka obniża się. Możesz to odczuć jako ciężar w miednicy, ale też poczuć ulgę przy oddychaniu, gdyż zmniejszy się ucisk na klatkę piersiową.

– skurcze Braxtona Hicksa rosną na sile i częstotliwości. Skurczom zwiastującym poród nieraz towarzyszy napięcie przypominające bóle menstruacyjne.

-wydalisz czop śluzowy- tak zwany czop Kristellera. Jest to niewielki, ale bardzo gęsty śluz, który stanowi barierę chroniącą macicę oraz płód przed infekcjami. Śluz może wyjść jako pojedynczy czop, albo też w formie zwiększonych upławów trwających nawet kilka dni.

-odchodzą wody płodowe. Zazwyczaj odejście wód poprzedzają intensywniejsze skurcze, jednak zdarza się, że kolejność jest odwrotna- wody odchodzą jako pierwsze. Jest to znak, że poród rozpocznie się lada moment. Jeżeli skurcze nie pojawią się samowolnie, zostaną wywołane.

Jak odróżnić pozorny poród (false labor) od właściwego?

Skurcze przy pozornym porodzie są nieregularne, zarówno jeśli chodzi o ich intensywność, jak i czas trwania. Są również zależne od aktywności, którą wykonujesz (zmiana pozycji itp.). Jeżeli skurcze się uregulują, będą się pojawiać w krótszych odstępach a trwać dłużej, oznacza to, że zbliża się właściwy poród. Zmiana pozycji Twojego ciała i aktywności nie będą miały żadnego wpływu na właściwe skurcze.

– Ból towarzyszący pozornemu porodowi, będzie raczej zlokalizowany w dolnych partiach miednicy. Ból zwiastujący poród, rozpocznie się najprawdopodobniej w dole pleców i będzie promieniował wokół miednicy.

Bardzo często data porodu przychodzi, a poród… nie nadchodzi. To sytuacja, która wzbudza frustrację u przyszłych mam. Jej powodem bywa źle wykalkulowana ostatnia owulacja, ale czasem tak się po prostu dzieje- bez żadnej wyraźnej przyczyny. Na cotygodniowych wizytach lekarskich jest sprawdzana pozycja i rozwój dziecka. Jeżeli przekroczysz termin porodu, przejdziesz przez dodatkowe badania płodu, aby upewnić się, że ciąża może być kontynuowana. Zazwyczaj poród wywołuje się sztucznie tydzień do dwóch tygodni po terminie. W razie, gdyby były jakieś niepokojące sygnały, takie na przykład jak za mała ilość wód płodowych, poród zostanie wywołany sztucznie lub w nagłym przypadku- przeprowadzone cesarskie cięcie.

Zaplanuj

Zaplanuj odpoczynek!

To ostatnia prosta. Najważniejsze, żebyś nabierała sił na poród.

Nie czekaj do ostatniego momentu z zainstalowaniem fotelika dla dziecka w Twoim aucie. Bywa to dość czasochłonnym zajęciem.

Jest to ostatni moment, aby nadrobić lektury dotyczące wychowania i pielęgnacji maleństwa. Po narodzinach, może nie być już na to czasu.

Twoje piersi najprawdopodobniej już teraz są większe niż przed ciążą, a po porodzie urosną jeszcze o rozmiar lub dwa. Miej to na uwadze przy wyborze rozmiaru biustonosza. Zaopatrz się również we wkładki laktacyjne.

Przygotuj się do karmienia piersią. Dlaczego mleko matki jest najlepszym pokarmem dla dziecka?

Mleko matki ma naturalnie występujący, najlepszy skład: białek, węglowodanów i tłuszczy, jak również niemal wszystkich witamin i minerałów, jakie dziecko potrzebuje przez pierwsze pół roku swojego życia. Karmiąc dziecko piersią, możesz:

-ochronić je przed problemami z układem oddechowym oraz infekcjami uszu

-zredukować ryzyko wystąpienia alergii, niektórych nowotworów oraz SIDS

-zredukować Twój własny poziom stresu oraz prawdopodobieństwo wystąpienia nowotworów piersi i jajników.

Jak się przygotować do karmienia piersią?

Jeżeli nie będzie żadnych przeciwskazań, nalegaj aby od razu po porodzie, dzieciątko zostało przyłożone do Twojej piersi.

Nie każdej kobiecie karmienie przychodzi naturalnie. Nie krępuj się prosić o pomoc i wskazówki. Przystawiaj dziecko do piersi 8-12 razy w ciągu doby.

Czy karmienie boli?

Dla wielu kobiet karmienie piersią jest początkowo nieprzyjemne, a nawet bolesne. Ból często oznacza, że dziecko nie jest dobrze przystawione do piersi- usta maleństwa chwytają za samą brodawkę, a powinny się układać na skórze wokół niej. Wkładając swój mały palec między pierś a dziąsła dziecka, jesteś w stanie tak nim manewrować, że znajdziesz najbardziej komfortową dla siebie pozycję. Poproś o wsparcie, żeby upewnić się, że karmisz dzieciątko prawidłowo.

Jak zmieni się Twoje ciało po ciąży?

Nawet jeżeli ciążę i poród przejdziesz z łatwością, minie trochę czasu nim poczujesz się jak “dawna ty”. Pamiętaj, że dochodziłaś do obecnego miejsca przez 9 miesięcy i powrót do stanu fizycznie oraz emocjonalnie zbliżonego do tego sprzed porodu, będzie wymagał cierpliwości.

Czego możesz się spodziewać?:

• Zaczniesz tracić na wadze od razu po porodzie. Początkowo będzie to około 2 kilogramów płynów w pierwszym tygodniu.
• Przez parę pierwszych tygodni będziesz wydzielać odchody połogowe- wynik złuszczającego się nabłonka i oczyszczania macicy. Początkowo będą przypominać upławy menstruacyjne. Z czasem staja się jaśniejsze.
• Emocje będą ciężkie do opanowania. Wiele nowych mam doświadcza „baby blues” – są wykończone, często płaczą, mają problemy z zaśnięciem. Zazwyczaj stany depresyjne mijają maksymalnie po trzech tygodniach. Jeżeli w Twoim przypadku ten czas będzie się wydłużał, koniecznie skontaktuj się z lekarzem.

Powiadom lekarza, jeżeli:

• Zwiększą się upławy- niepokojące są skrzepy krwi większe od piłeczki golfowej oraz krwawienie o jasnym zabarwieniu. Może ono wskazywać na krwotok poporodowy. Powinnaś natychmiast zadzwonić po pogotowie, jeżeli zaczniesz obficie krwawić i rozpoznasz objawy szoku- szybkie bicie serca, zawroty głowy, osłabienie, płytki lub przyspieszony oddech, dezorientację, nagły niepokój, zwiększoną potliwość.
• Masz objawy infekcji- gorączkę, ból dolnych partii brzucha, cuchnący zapach upławów (wskazujący na zapalenie błony śluzowej macicy); problemy z oddawaniem moczu- uczucie bólu, mętny, bądź krwisty mocz (objawy zakażenia układu moczowego); zaczerwienienie, ból, opuchlizna wokół ran po zabiegach; niepokojące objawy na piersiach (zazwyczaj tylko na jednej) takie jak- bóle, stwardnienie, zaczerwienienie, którym może towarzyszyć gorączka, dreszcze, bóle mięśni, ból głowy (oznaki infekcji piersi).
• Masz objawy depresji poporodowej, takie jak niemożność zaśnięcia, płakanie całymi dniami, ataki paniki, myśli o skrzywdzeniu dziecka.

Jak się szybko zregenerować?

• Odpoczywaj ile tylko możesz. Postaraj się zasypiać wraz z Twoim dzieckiem nawet w ciągu dnia.
• Zapraszaj gości tylko na krótkie wizyty. Dobrym pomysłem jest wyłączanie telefonu i zawieszenie kartki przy dzwonku do domu: “właśnie śpimy”.
• Dobrze się odżywiaj.
• Nawadniaj się. Unikaj kofeiny, alkoholu, słodzonych napoi.
• Zgadzaj się na propozycje pomocy przy gotowaniu, sprzątaniu, zakupach, opiece nad dzieckiem. Jeżeli takich nie otrzymujesz- nie bój się o to prosić.
• Nie izoluj się- rozmawiaj z przyjaciółmi, rodziną i innymi mamami o Twoich przeżyciach związanych z porodem i macierzyństwem.

Jeżeli w ciąży zdarzyło Ci się pić alkohol i zachowanie Twojego dziecka po urodzeniu budzi Twój niepokój powiedz o swoich obawach swojemu zaufanemu pediatrze. Twoje dziecko zostanie skierowane na konsultację do neurologa i otrzymasz odpowiednią pomoc. To naturalne, że boisz się i wstydzisz, ale nie należy odsuwać w czasie postawienie odpowiedniego rozpoznania. Nie zawsze niepokojące objawy muszą świadczyć o FASD. Niektóre z nich mogą być całkowicie niewinne i typowe dla wieku noworodkowego, czy niemowlęcego i wtedy taka wizyta Cię uspokoi. Niektóre mogą być spowodowane działaniem uszkadzającym innego czynnika niż alkohol, czy mieć podłoże genetyczne.

Jeżeli przystawienie do piersi Twojego dziecka nie jest dla Ciebie łatwe i proste i budzi Twój niepokój zgłoś to koniecznie w oddziale położniczym, gdzie oboje przebywacie. W większości oddziałów w Polsce są zatrudnieni doradcy laktacyjni właśnie po to aby pomagać młodym mamom w karmieniu piersią swoje nowonarodzone dzieci. Jeżeli wyszłaś ze szpitala, a trudności laktacyjne przedłużają się i nasilają zgłoś się koniecznie do Poradni Laktacyjnych. Adres znajdziesz na stronie: http://www.kobiety.med.pl. Pod zakładką – doradcy- znajdziesz doradcę laktacyjnego, telefon i adres pod którym możesz się z nim skontaktować.

Noworodek po prenatalnej ekspozycji na alkohol wymaga nie tylko odpowiedniej diagnostyki, ale w pierwszej kolejności odpowiedniego postępowania.

Jeżeli Twoje dziecko ma zaburzony odruch ssania i nie może być karmione bezpośrednio z piersi to koniecznie powinno otrzymywać odciągnięty (najlepiej świeży) Twój pokarm. Pokarm kobiecy jest nie tylko pożywieniem, ale ”żywą” tkanką, która przy pomocy między innymi swoich komórek immunokompetentnych, komórek macierzystych, hormonom, enzymom, substancjom troficznym wpływa na prawidłowy rozwój poszczególnych narządów i chroni dziecko przed zakażeniem. A pamiętajmy, że alkohol uszkadza układ immunologiczny płodu i noworodki te (bardziej niż inne) narażone są na zakażenia bakteryjne, wirusowe i grzybicze. Dla noworodków po wewnątrzmacicznej intoksykacji alkoholem (szczególnie narażonych na zaburzenia pracy jelit) w przypadku braku pokarmu własnej mamy powinien być podawany pokarm kobiecy z Banku Mleka Kobiecego.

Jeżeli Twoje dziecko jest nadmiernie pobudzone, rozdrażnione, bardzo płaczliwe, ma krótsze okresy głębokiego snu, łatwość wybudzania się i większej aktywności ruchowej w czasie snu wymaga odpowiedniego postępowania. W opiece nad takim dzieckiem (wiem jak bardzo to jest trudne) należy unikać nerwowości i pośpiechu. Należy mówić do dziecka spokojnym głosem, zmniejszać do minimum źródła hałasu, przyciemniać źródło światła. Nowe bodźce należy wprowadzać pojedynczo i stopniowo, a z otoczenia malucha usunąć niepotrzebne dekoracje. Należy unikać niepotrzebnego ruchu i natychmiast uspokajać dziecko, gdy nastąpi przeciążenie zbyt mocnymi bodźcami. Ze względu na występującą u tych dzieci nadwrażliwość na bodźce dotykowe dzieci te powinny być ubrane w odzież i otulone pościelą z miękkiej tkaniny.

PAMIĘTAJ:

• Nie określono dawki alkoholu-która byłaby bezpieczna dla płodu
• FASD można w 100% zapobiec! Wystarczy zachować całkowitą abstynencję w czasie ciąży